Op ons high impact teaching event (HIT) op 21 november gaan we dieper in op het thema ‘Studiesucces’. Een van de onderwerpen die dan zeker naar voren zal komen, is het eerstejaarsrendement. In mijn vorige blog spraken we al over de noodzaak van het verhogen van...
Waarom hebben studenten liever passief onderwijs (deel 3)
Liza Goos
Wat is er nodig om proactieve studenten te krijgen? In de blog van 3 april en 10 juli ging ik op zoek naar het antwoord op deze vraag. Ik vroeg jullie om met mij mee te denken, mijn zienswijze ter discussie te stellen en mij aan te vullen met waardevolle inbreng. In deze blog probeer ik een samenvatting te geven en deze inzichten om te vormen tot een model. Een model dat gebaseerd is op jullie expertise en praktijkervaringen. Wat denken jullie, vat dit de kern een beetje samen?
Het model voor actieve studenten
Hoe meer ik jullie antwoorden en de inzichten uit ‘deel 1’ en ‘deel 2’ probeerde samen te vatten, hoe beter ik zag dat er twee perspectieven voor deze kwestie werden aangedragen, die óók nog eens voorwaardelijk aan elkaar leken te zijn. Om de passieve houding te doorbreken, moeten we namelijk in de eerste plaats vertrouwen hebben in de expertise van studenten én ervoor zorgen dat studenten zelf ook vertrouwen krijgen in hun expertise. Naast vertrouwen is er ook ruimte nodig voor eigen inbreng. Studenten krijgen op deze manier ook de kans om te ervaren dat hun expertise relevant is. De student is dus niet langer meer de mindere, maar doet op gelijkwaardig niveau mee. Om de passieve houding van studenten te doorbreken, is het dus belangrijk dat je als docent vertrouwen en ruimte geeft. Door studenten gelijkwaardig te benaderen, als een competent persoon in ontwikkeling, dan kun je het patroon van passiviteit doorbreken.
Beide perspectieven kun je wegzetten op twee assen. Vervolgens ontstaan er 4 kwadranten waarin je herkenbaar gedrag kunt plaatsen. In welke kwadranten herken je jouw opleiding?
Leerproces
Een terechte opmerking van Martijn Mom was dat ‘activerend onderwijs’ te veel als werkvorm wordt gezien en niet als vaardigheid. Zorg er dan ook voor dat je écht betrokken bent bij het leerproces van die student. Wat voegt jouw inspanning toe aan de ontwikkeling van de student? Hierbij een paar handvatten die de verschuiving op de assen mogelijk maakt:
- Neem de inhoud die de student zelf inbrengt heel erg serieus. Studenten hebben vaak ook onvoldoende vertrouwen in hun eigen competentie en overtuiging ‘ertoe te doen’.
- Maak tijd om te discussiëren, samen met de andere studenten. Dan krijgt de student de kans om te ervaren dat hij expert is.
- Complimenteer de moeite die de student doet, niet het resultaat!
- Geef de studenten feedback op het proces: hoe pakken zij iets aan? Wat hebben ze hierin te leren?
- Leer de studenten dat fouten maken mag. Geef hierin zelf het goede voorbeeld. Oftewel durf ook jouw eigen waarheden los te laten en vergis je eens.
- Geef aandacht aan wat goed gaat en let niet teveel op wat er allemaal niet goed gaat.
- Laat ‘oud’ studenten vertellen wat de ‘nieuwe manier’ van lesgeven hen heeft opgeleverd.
In welk hokje zit jij nu?
Ik ben benieuwd in welk hokje jij je nu door deze blog geplaatst voelt. Ga je actief aan de slag met dit inzicht? Ben je inmiddels in slaap gevallen, omdat er aan jou niks meer wordt gevraagd (het antwoord is nu namelijk wel gevonden) en eigenlijk wist je het al wel. Vind je het irritant dat dit het antwoord is en heb je het gevoel dat er andere ideeën zijn, maar dat daar nu geen ruimte voor is? Ga je ermee aan de slag? Twijfel je of je nu genoeg handvatten hebt om dit alleen te kunnen doen? Herken je dit model? Of…..
Ik ben heel benieuwd naar jullie reactie!
Help! Ik houd geen student meer over!
Lastige groepen bestaan niet … of toch wel?
Elke docent heeft er wel mee te maken gehad: die ene klas waar je geen grip op krijgt. Een klas waarbij je gevoelsmatig uren besteedt aan de voorbereiding, denkt dat je een mooie les hebt vormgegeven, en al na de eerste 5 minuten merkt dat het toch niet uitpakt...
Programmatisch Toetsen: Waarom En Wat Is De Ervaring In De Praktijk?
Afgelopen jaren is er naast de beslisfunctie steeds meer aandacht voor de leerfunctie van toetsen (ook wel formatief evalueren genoemd). Door de focus te leggen op ‘leren en verbeteren’, in plaats van ‘zakken en slagen’, ligt er meer nadruk op feedback en de...