Beter een zes zonder stress dan een zeven zonder leven?

Datum: 21 mei 2019
Auteur: Dennis van Aart

“Studenten doen gewoon niks! Ze zijn niet gemotiveerd om naar de les te komen, ze zijn niet gemotiveerd om huiswerk te maken, niet gemotiveerd om zich voor te bereiden”…..hoe vaak hoor je dit niet?

In mijn vorige baan heb ik dit ook meegemaakt. Onze docenten hadden schitterend onderwijs gemaakt en waren heel betrokken om de studenten te helpen. Eigenlijk was niets gek genoeg om die hen van dienst te kunnen zijn, maar toch maakten de studenten er geen gebruik van. Het is zo frustrerend om al je harde werken en goede bedoelingen niet beantwoord te zien door en met studenten. Als team zijn we ons toen gaan verdiepen in de redenen waarom de studenten niet participeerden. Hoe konden wij de motivatie van de studenten beïnvloeden?

Motivatie zagen we als het belangrijke, geheime ingrediënt zijn en toch wisten we er weinig van. In het algemeen zien we het als iets dat je hebt of niet; een voorwaarde om te slagen; iets dat als je het niet hebt, alleen met heel veel wilskracht is op te bouwen en waarvan je een voorraadje kunt aanleggen. Tenminste dat is de perceptie van veel mensen. Vooral studenten hebben er blijkbaar nogal wat van nodig.

Maar ga zelfs eens na… Bijna iedereen heeft wel eens goede voornemens gemaakt: meer sporten, afvallen, stoppen met roken… en vaak komt daar niet zoveel van terecht. Al op 3 januari besluit je om in plaats van naar de sportschool te gaan, een wijntje te gaan drinken. Waar is dan toch die diepe motivatie die je eerst had en voelde, gebleven?

Om goed te begrijpen hoe dat komt, is het belangrijk een onderscheid te maken tussen de begrippen gedrag en motivatie. Als we het over motivatie hebben, bedoelen we eigenlijk gedrag: naar de les komen, een hoofdstuk lezen ter voorbereiding of op de fiets springen naar de sportschool.

Het behavior model van Fogg (Fogg Behavior Model, 2009) is een goed vertrekpunt om hier inzicht in te krijgen. Volgens Fogg moeten er drie dingen samenkomen om gedragsverandering te laten optreden, namelijk: motivation (willen), ability (kunnen) en een trigger. Als het aan één van deze zaken ontbreekt, zal het gewenste gedrag niet optreden. Fogg kort dit af tot B=MAT; hier zie je goed dat gedrag dus het resultaat is van meer dan alleen gemotiveerd zijn om iets te gaan doen. Sterker nog, zelfs een negatieve motivatie kan toch het gewenste gedrag opleveren, mits de student de taak kan of denkt te kunnen uitvoeren en de juiste trigger aanwezig is of kan worden toegediend.

fogg-behavior-model.png

Motivation, ability en de trigger hoeven niet in dezelfde mate aanwezig te zijn om het gewenste gedrag te laten vertonen. Het is volgens deze formule veel logischer dat een student zal gaan gamen (hij wil het graag, hij kan het en hij wordt door zijn vrienden uitgenodigd) dan om een les voor te bereiden of een hoofdstuk te gaan lezen….

Motivatie is geen constante, niet iets dat er altijd ís. Het is vluchtig, iets dat snel kan veranderen in positieve en negatieve zin, net als emoties. Motivatie is in het model van Fogg geen blackbox of iets dat de student al moet hebben, maar iets dat je als docent kunt of ‘veroorzaken’.

Het klinkt misschien ingewikkeld, maar wij hebben toen gezien en geleerd dat je als docent invloed kunt uitoefenen op dat gewenste gedrag en dat dit hele mooie resultaten kan opleveren. Door planmatig met motivatie, ability en triggers aan de slag te gaan, kun je de student wel degelijk aanzetten tot werken. Om dat goed te kunnen doen, zijn wel als team eerst het begrip motivatie verder gaan uitdiepen.

Een volgende keer zal ik dieper ingaan op hoe emoties en motivatie met elkaar samenhangen. Mocht je voor die tijd meer willen weten of willen sparren? Laat het mij weten!

Up-do-date blijven?

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf je in
6 Reacties
  1. Hoe lang moeten we wachten op je vervolgblog? Ik ben erg geïnteresseerd in wat jullie te weten zijn gekomen over motivatie.

    Ik vraag me regelmatig af wat studenten motiveert om bv. wel of niet naar een les te komen en op welke factoren ik wel/geen invloed op heb. Soms heb ik een les die alle didactische boxen ‘aantikt’, maar waar dan weinig studenten komen omdat de les op een vrijdag valt van 15:00-17:00 en het ook nog eens lekker weer is…

    Antwoord
  2. Hoi Carolien,

    Dank voor je reactie! Dat vervolg komt er zeker! Motivatie en hoe dit samenhangt met gewenst gedrag (in jouw geval zou dat zijn: naar de les komen) is best complex maar wel goed te sturen. Het is goed om in te zien dat het gedrag wel afhankelijk is motivatie, maar dat motivatie niet de bepalende factor is. Sterker; een student kan een hele lage, voor zover mogelijk misschien wel een negatieve motivatie hebben, en toch het gedrag laten zien dat jij wilt.

    Volgende keer ga ik daar dieper op in. Als je niet kunt of wilt wachten…stuur me gerust een mail via dennis.vanaart@oabdekkers.nl !

    Antwoord
  3. Smaakt naar meer

    Antwoord
    • Vanuit de ZKM (zelfkennismethode) is bijna een “smaakvol” instrument gereed die motieven van studenten meet. Via gevoelens.
      Dus voor wie wil proeven …

      Antwoord
  4. Ben benieuwd naar de volgende blog. Samenhang gevoelens en motivatie is een hele mooie om voor de student in beeld te hebben. En die is trouwens nog meetbaar ook, die samenhang!
    Leuk om daar ook over te sparren.

    Antwoord
  5. Ha Bert, interessant! Gaan we doen!

    Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *